Amerykańscy naukowcy z University of Washington kierowani przez prof. Ilene Bernstein zlokalizowali miejsce w mózgu, w którym rodzi się strach. Według autorów badań zdobyta przez nich wiedza może okazać się bardzo przydatna w leczeniu ludzkich fobii oraz stresów pourazowych.
 

Specjaliści wskazali te neurony w mózgu, które są odpowiedzialne za bezpośrednie reakcje na bodźce oraz za uczenie się na podstawie własnych doświadczeń.

 

Na podstawie eksperymentów na szczurach neurolodzy ustalili, która dokładnie część ich mózgu staje się aktywna, gdy zwierzęta poddawane są silnym stresującym przeżyciom. Śledzenie ścieżki reagujących na bodźce neuronów doprowadziło naukowców do miejsca, w którym powstaje uczucie strachu.
 

Do tej pory uważano, że kluczową rolę w powstawaniu strachu odgrywają ciało migdałowate oraz hipokamp. W pierwszym ośrodku przetwarzane są m.in. informacje o emocjach, a jednym z objawów zaburzeń w regionie mózgu są zaburzenia w odczuwaniu strachu. Drugi element układu limbicznego odpowiedzialny jest z kolei głównie za pamięć, odgrywa dużą rolę w procesach uczenia się oraz przenoszenia informacji z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej.
 

W najnowszym badaniu amerykańscy naukowcy wykorzystali innowacyjną metodę śledzenia aktywności neuronów (tzw. Arc catFISH). Zaprojektowali i przeprowadzili doświadczenie, w którym w mózgach szczurów dochodziło do łączenia sygnałów o odruchach warunkowych i bezwarunkowych. Zdaniem autorów badania informacje te łączą się w regionie mózgu o nazwie jądro migdałowate podstawne boczne.
 

Do przeprowadzenia eksperymentu wykorzystano cztery grupy zwierząt, które pojedynczo umieszczano w pudełku na około 30 minut. Gryzoniom z grupy kontrolnej pozwolono na dowolne badanie pomieszczenia - wszystkie po pewnym czasie nudziły się i zasypiały. Szczurom z drugiej grupy pozwolono na penetrowanie pudełka testowego przez dłuższy czas, ale pod koniec doświadczenia naukowcy razili ich łapki prądem za pomocą elektrod umieszczonych w podłodze. Trzecia grupa gryzoni mogła wielokrotnie wejść do klatki, zanim została porażona prądem, z kolei czwarta dostawała dawkę elektrowstrząsów tuż po umieszczeniu szczurów w pudełku.

Identyczny eksperyment powtórzono następnego dnia w celu sprawdzenia czy i jak zwierzęta będą reagowały na coś, co kojarzyło im się z nieprzyjemnym i bolesnym doświadczeniem. Jak się okazało, tylko szczury należące do grupy rażonej prądem po pewnym okresie pobytu w pudełku reagowały wyraźnym strachem, który u gryzoni objawia się znieruchomieniem. Sami autorzy badania byli zaskoczeni, że udało im sie wywołać u zwierząt odruch warunkowy po
wykonaniu zaledwie jednej próby.

Drugi etap badań pozwolił na sprawdzenie, w którym miejscu w mózgu przechowywane są zapamiętane przez szczury informacje. Mózgi już martwych zwierząt zbadano nową metodą pozwalającą na analizę aktywności neuronów.
 

Ślady formowania się strachu w jądrze migdałowatym podstawnym bocznym zaobserwowano tylko u tych szczurów, które poddawano wstrząsom elektrycznym w czasie, gdy penetrowały one pudełka.

 

Strach, podobnie jak unikanie niektórych pokarmów, jest przykładem uczenia asocjacyjnego, podczas którego dwa bodźce (neutralny i nieprzyjemny) występują jednocześnie. Zdobyta w ten sposób wiedza przyswajana jest bardzo szybko, ponieważ jest niezbędna do przeżycia. Wykorzystywana jest np. poprzez unikanie niebezpiecznych miejsc lub trującego pożywienia.
 

Także w przypadku ludzi fobie rodzą się najczęściej dlatego, że coś złego przytrafiło się im wcześniej.
 

Zlokalizowanie neuronów odpowiedzialnych za bezpośrednie reakcje na bodźce oraz za uczenie się na podstawie własnych doświadczeń może okazać się pomocne w tłumieniu nieprzyjemnych doświadczeń rodzących później nieuzasadniony strach.