Helsińska Fundacja Praw Człowieka pozytywnie oceniła przygotowany w resorcie sprawiedliwości projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, stwarzający m.in. możliwość legalnego posiadania nieznacznej ilości narkotyków.


 

Fundacja proponuje, by nowy przepis jednoznacznie rozstrzygał, iż jeśli występujące w konkretnym przypadku okoliczności nie wskazują np. na handlowe przeznaczenie posiadanych w niewielkiej ilości substancji psychoaktywnych - to są one przeznaczone "na własny użytek" posiadającej je osoby.

 

W ocenie fundacji projekt nowelizacji jest znaczącym krokiem w kierunku poprawy polskiego prawa dotyczącego przeciwdziałania narkomanii. Został on przedstawiony we wrześniu i ostatecznie przyjęty przez rząd w listopadzie br. Zwawrty w nim przepis stwarzałby prokuratorowi i sądowi możliwość zaniechania ścigania posiadaczy narkotyków w określonych sytuacjach i pozwalałby na umarzanie spraw wobec osób posiadających nieznaczne ilości środków odurzających na własny użytek.
 

Surowe represje karne stosowane do tej pory w takich przypadkach powodowały często stygmatyzację takich sprawców i uruchamiały wręcz lub pogłębiały proces ich dalszego wykolejenia społecznego.

 

Jednocześnie - zdaniem przedstawicieli resortu -  należałoby zrezygnować z bliższego definiowania pojęcia "nieznacznej ilości środka odurzającego", pozostawiając to ocenie organów ścigania w konkretnych sprawach.
 

 

Sugerują też, by nowelizacja nakładała na prokuratora i sąd obowiązek zbierania informacji na temat używania przez podejrzana osobę środków odurzających, by efektywniej stosować zasadę "leczyć zamiast karać". W tym celu organy ścigania powinny mieć też możliwość zawieszenia postępowania karnego i kierowania podejrzanego na specjalistyczne leczenie. Obecnie takią praktykę stosuje się bardzo rzadko.
 

Nowy projekt ustawy ma ponadto regulować kwestię udzielenia przerwy w wykonywaniu kary pozbawienia wolności wobec osób uzależnionych, skazanych za przestępstwa popełnione w związku z uzależnieniem. W niektórych sytuacjach, takie osoby miałyby możliwość leczenia poza zakładem karnym.

 

Obecnie posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych, nawet w niewielkich ilościach i na własny użytek podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech. Posiadanie znacznej ilości tych środków podlega karze pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do lat ośmiu, natomiast w przypadku innych, mniej poważnych przewinień sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku.
 

Jeśli proponowana przez rząd nowelizacja ustawy antynarkotykowej wejdzie w życie, zasady te ulegą znacznej zmianie.