Z badań przeprowadzonych na zlecenie Koalicji na rzecz Zdrowego Serca wynika, że 18% Polaków nie ma czasu na przygotowywanie zdrowych posiłków i nie zwraca uwagi na jakość tego co je, nawet pomimo świadomości korzystnego wpływu prawidłowo zbilansowanej diety na ich zdrowie.

 

Aż 40% osób aktywnych zawodowo Polaków codziennie wychodzi z domu bez śniadania, a 31% z nich główny, bardzo obfity posiłek, zjada dopiero wieczorem po powrocie z pracy.



 

Brak lub zła jakość śniadania to podstawowy błąd dietetyczny - właściwie skomponowane powinno być zastrzykiem energii na cały dzień. To pierwszy posiłek po całonocnym głodzeniu, powinien więc dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych.

 

Tymczasem - poranny pośpiech zapracowanych Polaków często pozwala jedynie na szybką kawę na czczo, w biegu. Taka kawa zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, co powoduje podrażnienie żołądka. Osobom, które naprawdę nie są w stanie zjeść przed wyjściem z domu pełnowartościowego śniadania, dietetycy sugerują przegryzienie chociaż małej śniadaniowej przekąski - np. kanapki lub musli z jogurtem, a dopiero później sięgnięganie po kawę. Napój ten daje wprawdzie zastrzyk energii, ale później ten stan bardzo szybko się obniża, przestawiając działanie organizmu na "tryb awaryjny". Kofeina wpływa na gospodarowanie glukozą w organizmie, dlatego efektem nadużywania kawy jest znużenie i napady głodu. Wtedy bardzo łatwo sięgnąć po niezdrową, typowo "biurową" przekąskę, np. batonik, ciastko, chipsy, waelki czy pączki... Takie przegryzki zawierają duże ilości kwasów tłuszczowych nasyconych typu trans, które jeszcze bardziej niż kwasy tłuszczowe nasycone wpływają na powstawanie blaszki miażdżycowej. Powodują tylko chwilowe zaspokojenie głodu, który bardzo szybko pojawia się ze wzmożoną siłą...

 

Wtedy wielu pracusiów decyduje się na fast food lub zupkę z proszku. Ponad 70% ankietowanych przyznało, ze przynajmniej raz w miesiącu sięga po żywność typu fast food, a 24% z nich robi to przynajmniej raz w tygodniu. Takie pozywienie nie zawiera praktycznie żadnych wartości odżywczych, witamin ani błonnika, za to pełne jest soli i tłuszczów, które niekorzystnie wpływają na stan serca i na poziom cholesterolu.

 

Szczególnie niebezpieczne jest kupowanie fast foodów w przyulicznych budkach, w których do smażenia używa się specjalnie utwardzonych tłuszczów roślinnych. Podczas przygotowywania w ten sposób posiłków powstaje bardzo dużo szkodliwych składników, które powodują zwiększenie poziomu "złego" cholesterolu. Gromadzi się on na ściankach naczyń wieńcowych, powoduje stopniowe zwężanie się światła naczyń i z upływem czasu blokuje dopływ krwi do serca, co może doprowadzić do zawału serca. Badania kliniczne dowodzą, że podwyższony poziom cholesterolu we krwi może mieć związek nawet z jedną trzecią ogólnej liczby zgonów z powodu chorób układu krążenia.



 

Błędy w postaci braku śniadań i jedzenia głównego posiłku wieczorem popełniane latami prowadzą do otyłości. Dietetycy sa zgodni - nie powinno się kumulować całodziennego zapotrzebowania energetycznego w jednym wieczornym posiłku. Ich zdaniem podstawą racjonalnego odżywiania powinno być spożywanie 4-5 posiłków dziennie, a odstęp pomiędzy nimi nie powinien być większy niż trzy godziny. Oczywiśnie należy też zwracać na ich jakość - nie może to być "śmieciowe" jedzenie i słodkie przekąski.
 

Większość nieprawidłowo odżywiających się osób tłumaczy się brakiem czasu, tymczasem przygotowanie smacznych, a jednocześnie odpowiednio zbilansowanych posiłków nie wymaga go aż tak wiele - tak naprawdę jest kwestią dobrej organizacji.



 

By pomóc w komponowaniu zdrowej diety, Koalicja na rzecz Zdrowego Serca opracowała Dekalog zdrowego odżywiania:

   1. Jedz regularnie 4-5 posiłków dziennie, w tym koniecznie śniadanie.
          - Zaplanuj 3 umiarkowane posiłki dziennie oraz gdy będziesz odczuwać głód, zdrowe przekąski. w postaci warzyw lub owoców.

   2. Dbaj o urozmaicanie diety.
          - Twój codzienny jadłospis powinien zawierać różnorodną żywność pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.

   3. Jedz produkty zbożowe w każdym posiłku. Wybieraj te bogate w błonnik, jak chleb razowy, chleb pełnoziarnisty, kasze i płatki.

   4. Używaj tłuszczów roślinnych. Ogranicz ilości spożywanego tłuszczu zwierzęcego, jak smalec i masło. Do sałatek używaj oliwy z oliwek, olejów: słonecznikowego, sojowego. Do smażenia używaj oleju rzepakowego bezerukowego lub tłuszczu przeznaczonego do smażenia. Do smarowania pieczywa używaj miękkich, wysokiej jakości margaryn bez kwasów tłuszczowych trans.

   5. Jedz warzywa i owoce codziennie. Owoce, ze względu na dużą zawartość cukru, jedz w małych porcjach nie więcej niż 2-3 razy dziennie, zaś warzywa jadaj do woli.

   6. Jedz więcej ryb i roślin strączkowych. Powinieneś jeść ryby co najmniej 2 razy w tygodniu, najlepiej dorsza, łososia, makrelę, halibuta, sardynki, tuńczyka, również z puszki. Pamiętaj, że najbardziej wartościowe są ryby morskie.

   7. Pij mleko i przetwory mleczne codziennie. Jeżeli masz nadwagę lub wskazanie do obniżania cholesterolu i ilości tłuszczu w diecie, wybieraj mleko o obniżonej zawartości tłuszczu i jego niskotłuszczowe przetwory.

   8. Czerwone mięso i jego przetwory jedz w umiarkowanych ilościach. Zastąp je drobiem (bez skóry). Wybieraj najchudsze kawałki mięsa, a nadmiar tłuszczu usuwaj.

   9. Zachowaj umiar w jedzeniu cukru, słodyczy i spożywaniu alkoholu. Ograniczaj spożywanie soli kuchennej, nie dosalaj, zastąp sól innymi przyprawami lub ziołami.

  10. Pij wodę mineralną oraz naturalne soki warzywne i owocowe, bez dodatku cukru. Wypijaj min. 1,5 litra płynów dziennie.