Anoreksja (anorexia nervosa)
Ostatnio bardzo głośne schorzenie, często słyszy się o nim w mediach w połączeniu z nazwiskami znanych modelek, aktorek, piosenkarek. Nie przypadkiem posłużono się tutaj żeńskimi nazwami zawodów, ponieważ anoreksja w 90% dotyczy kobiet. Anoreksja nie jest bynajmniej jakąś elitarną chorobą, chorują na nią „zwykłe” dziewczyny.

Kryteria diagnostyczne (według ICD – 10)
-Spadek wagi (większy niż 15% w stosunku do oczekiwanej w stosunku do wieku masy ciała).
-Spadek wagi spowodowany unikaniem jedzenia. Takie zachowanie narzuca sobie sam chory.
-Samoocenianie siebie jako osoby otyłej. Odczuwanie strachu przed przytyciem i związany z tym zaburzony obraz własnego ciała.
-Wystąpienie różnego rodzaju zaburzeń hormonalnych (zanik miesiączkowania u kobiet, u mężczyzn utrata zainteresowań seksualnych oraz potencji). Często ma miejsce także prowokowanie wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających, zmniejszających łaknienie czy moczopędnych lub też intensywnych ćwiczeń fizycznych.
-U dzieci można ponadto zaobserwować zahamowanie lub opóźnienie zjawisk związanych z pokwitaniem.

Wyróżnić można 2 postacie anoreksji:

-anoreksję restrykcyjną : ograniczanie ilości spożywanych pokarmów
-anoreksję bulimiczną : prowokowanie wymiotów, zażywanie środków moczopędnych i przeczyszczających, niekiedy występujące epizody objadania się
Osoby, chorujące na anoreksję, są postrzegane przez otoczenie jako niezwykle ambitne, często są to najlepsze uczennice w klasie. Rzuca się w oczy ich perfekcjonizm. Choroba rozpoczyna się zwykle od pospolitej próby odchudzenia, przy czym waga początkowa często jest zupełnie prawidłowa. Na tym etapie są wspierane przez rodzinę, nikt nie zauważa w tym patologii. Po osiągnięciu upragnionej wagi pojawiający się strach przed przytyciem, nieracjonalne traktowanie siebie jako otyłej, doprowadzają do kolejnych wyrzeczeń. Pacjentki uważają, że w pewnych okolicach ich ciała (przeważnie brzuch i uda) znajdują się duże (olbrzymie) ilości tłuszczu. Eliminowane są z diety wszystkie pokarmy, które są traktowane jako tuczące. Lista wykluczanych pokarmów stopniowo rośnie, często w następującej kolejności: słodycze, ziemniaki, pieczywo, wieprzowina, makarony.... Dieta staje się monotonna i bardzo mało kaloryczna. Po przyjęciu posiłku wykonywany jest wysiłek fizyczny, niekiedy zaplanowany odpowiednio do posiłku – wykluczając w ten sposób prawdopodobieństwo przytycia. Przykładowo: obiad składający się z naleśników – 4 godziny jeżdżenia na rowerze treningowym lub 500 „brzuszków”. Jeżeli otoczenie interweniuje z powodu znacznego spadku masy ciała rozpoczyna się opór. Chora kłamie co do przyjmowana posiłków, pilnowana chowa jedzenie w kieszeniach lub niepostrzeżenie wyrzuca do kosza. Jeżeli musi zjeść stara się przyjęty pokarm zwrócić lub skompensować to wyczerpującymi ćwiczeniami fizycznymi. Rodzice mimo troski o dziecko, czują się bezsilni, nie rozumieją, dlaczego tak się dzieje, tym bardziej, że dotychczas nie sprawiało żadnych problemów wychowawczych.

Leczenie anoreksji jest domeną psychiatrii, główne zadanie w leczeniu przypada psychoterapeutom. Nieodzownym elementem psychoterapii jest terapia rodziny. Miejscem są Poradnie Zdrowia Psychicznego, gabinety psychoterapeutów, a w sytuacji braku postępów w leczeniu lub znacznego spadku masy ciała oddziały stacjonarne. Schorzenie jest problemem dla współczesnej psychiatrii, ponieważ nie istnieją leki w sposób istotny zwiększające szanse na wyleczenie. Główna rolę przypisuje się terapii behawioralno-poznawczej.

Anoreksję cechuje bardzo duża śmiertelność, wartość jest różna w zależności od źródła, jednak przeciętnie szacuje się ją na poziomie 10%. Przyczyną zgonu są powikłania somatyczne wywołane wyniszczeniem, często również próby samobójcze. Anoreksji czasami towarzyszą zaburzenia obsesyjno - kompulsywne, osobowość anankastyczna, schizofrenia, uzależnienia, depresja. Bardzo często zejściem choroby jest bulimia.