Pierwszy papieros ma posmak wolności i przygody. Młodzi są ciekawi świata, wszystkiego, co nowe i nieznane, a przeciwstawianie się zakazom daje wrażenie, iż jest się „naprawdę kimś”.
To, czy w przyszłości zasili się grono nałogowców, rozstrzyga się zazwyczaj przed dwudziestym rokiem życia. Rzucenie paleni jest tym trudniejsze, im wcześniej się je zaczęło.
Pierwsza próba „rozkoszowania się życiem” odbywa się mniej – więcej w wieku 12 lat, choć wiek sięgających po pierwszego papierosa ciągle się obniża. Próbują oni tego nowego doznania sami lub w gronie rówieśników, czasami jest to cena przyjęcia przez grupę.

Młodzież w okresie dorastania cechuje podatność na wpływy otoczenia, a oprócz rówieśników oddziałują na nich również środki masowego przekazu. Tam reklamy przedstawiają palenie tytoniu jako przyjemność, przejaw wolności. Pomimo faktu, iż papierosy są produktem ogólnodostępnym i masowym, to wciąż jeszcze dają niejako poczucie indywidualności i niezależności. Taki pogląd łatwo przejmują młodzi ludzie, pragnący na każdy możliwy sposób wyrazić swój bunt przeciw całemu światu. Dlatego zaczynają potajemnie palić, wciągając w nie dodatkowo nowych poszukiwaczy dorosłości.

Co ciekawe, niewiele jest osób, którym pierwszy papieros naprawdę smakuje. Jego walory smakowe są w zasadzie nieistotne, a duma zagłusza często towarzyszące nikotynowej inicjacji mdłości oraz zawroty głowy. Te objawy nie pomniejszają fascynacji papierosami, a zdobyte uznanie grupy rówieśników dodatkowo utwierdza w przekonaniu o ich zaletach.