Wszyscy łykają tabletki przeciwbólowe. W wielu przypadkach bywają bardzo pomocne, ale mogą być także naprawdę niebezpieczne - przedawkowanie paracetamolu w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do śmierci.
Co roku tysiące osób doznaje uszczerbku na zdrowiu wskutek nadmiernego przyjmowania przeciwbólowych farmaceutyków, a więc aspiryny, paracetamolu czy ibuprofenu. Niebezpieczne bywa nie tylko przedawkowanie klasycznych tabletek przeciwbólowych, ale także tych zwalczających objawy przeziębienia i grypy. Przekonanie o skuteczności ich działania skłania nas do przyjmowania ich przy każdej okazji, tymczasem mogą one wywoływać także poważne skutki uboczne, takie jak krwawienie żołądka, uszkodzenie wątroby i nerek, astmę, czy nawet prowadzić do śmierci.
Ze względu na to, że w większości krajów leki przeciwbólowe dostępne sa bez recepty, dokładna liczba ofiar ich przedawkowania nie jest znana.
Nefropatia analgetyczna to choroba spowodowana przewlekłym stosowaniem leków o działaniu przeciwbólowym jest narastającym problemem w wielu państwach.
Klasyczna nefropatia analgetyczna jest powoli postępującą chorobą spowodowaną przewlekłym stosowaniem przeciwbólowych farmaceutyków, które mogą prowadzić do psychicznego uzależnienia. W przebiegu tego schorzenia dochodzi do martwicy brodawek nerkowych i przewlekłego śródmiąższowego zapalenia nerek, które ma charakter postępujący i prowadzi do niewydolności nerek. Niekiedy równocześnie rozwija się rak wywodzący się z nabłonka układu moczowego, ryzyko nowotworu układu moczowego jest dużo wyższe.
Nefropatia analgetyczna objawia się nadciśnieniem tętniczym, nykturią, niedokrwistością hemolityczną i jałową leukocyturią. Badanie USG ukazuje obraz małych nerek, o nierównych obrysach, mogą być obecne zwapnienia w brodawkach nerkowych lub cechy martwicy brodawek.
Początkowo rozpoznanie nefropatii analgetycznej stawiano na podstawie obserwacji objawów klinicznych i biochemicznych, wyników badań obrazowych nerek oraz wywiadu wskazującego na nadużywanie leków przeciwbólowych. Jednak dane z wywiadu niejednokrotnie bywają mało wiarygodne, ponieważ pacjenci nie przyznają się do nadużywania leków przeciwbólowych. Dziś schorzenie to diagnozuje się na podstawie tomografii komputerowej, którą można wykonać w każdym stadium zaawansowania, nawet przy braku informacji z wywiadu na temat stosowania przez chorego środków przeciwbólowych.
Leczenie śródmiąższowego zapalenia nerek związanego z nadużywaniem leków przeciwbólowych, takich jak aspiryna, paracetamol czy fenacetyna odbywa się poprzez usunięcie czynnika przyczynowego, zastosowanie odpowiedniej farmakoterapii oraz zahamowanie dalszego postępu choroby.