Jak postępować, by dziecko nie uzależniło się od komputera
Nie ulega wątpliwościom fakt, iż komputer może zafascynować nie tylko dziecko, ale i dorosłą osobę. Młodsi użytkownicy tego urządzenia doświadczają jednak za jego pomocą czegoś, czego brak im na co dzień. Komputerowa myszka, klawiatura czy joystick daje im poczucie władzy, możliwość sterowania życiem postaci w danej grze czy kreowania wymyślonej rzeczywistości, co nie jest dane im odczuwać w ich codziennym życiu pełnym nakazów i zakazów ustanawianych przez dorosłych. Komputer jest więc dla nich wyjątkowo kusząca „przepustką” do innego, bajkowego świata, urządzanego na wzór ich indywidualnych upodobań. Stwarza możliwość nawiązania znajomości z ludźmi z całego świata oraz daje poczucie bezgranicznej swobody. Zawsze gotowe do zabawy urządzenie, zwłaszcza to z dostępem do Internetu, jest dla dziecka niezwykle atrakcyjne.
Medium, o jakim mowa, posiada cały szereg zalet, umiejętność korzystania z niego jest czymś wręcz niezbędnym w dzisiejszym świecie. Jednak by uniknąć zagrożeń, które także niewątpliwie powoduje i ominąć pułapkę uzależnienia się od komputera, warto ustalić z dzieckiem zasady korzystania z niego. Spędzanie przy nim zbyt dużej ilości czasu może zaburzać prawidłowy rozwój pociechy.
Zarówno sposób, jak i intensywność korzystania z mediów przez najmłodszych, w dużej mierze stanowi odzwierciedlenie zwyczajów obserwowanych u dorosłych, starszego rodzeństwa lub rówieśników. Zależy także od indywidualnych preferencji i zainteresowań każdego dziecka. Gdy spędza ono przy komputerze większość swojego wolnego czasu, wato wtedy rozważyć własne podejście do korzystania z mediów, gdyż być może wina takiego stanu rzeczy leży w nas samych. Warto jest w tym momencie zadać sobie pytanie, do czego mają służyć media i na ile my sami potrafimy kontrolować sposób korzystania z nich.
Im interwencja wskazująca prozdrowotny, alternatywny sposób rozrywki będzie szybsza – tym większe szanse na uniknięcie zagrożenia uzależnienia się dziecka od komputera. Ustalenie pewnych granic powinno odbyć się przy współpracy rodziców z pociechą, by na zasadzie racjonalnego kompromisu pogodzić ze sobą potrzeby wszystkich członków rodziny. Egzekwowanie ustaleń powinno być konsekwentne, a ewentualne zmiany podyktowane np. zmianą sposobu korzystania z komputera wraz z wiekiem. Ważne jest, by wszelkie, nie tylko te dotyczące zasad korzystania z mediów kwestie rozwiązywane były w rodzinie za pomocą dialogu, a nie jedynie zestawu zakazów i nakazów ze strony rodziców.
Mniej więcej do osiągnięcia szkolnego wieku, dzieci czerpią wzorce zachowań głównie ze środowiska domowego. Później, coraz większą rolę zaczynają odgrywać przyjaciele i panująca wśród nich moda.
Wskazówki dotyczące właściwego korzystania z komputera:
- ramy czasowe należy dostosować indywidualnie do wieku i zdolności każdego dziecka, taka kontrola powinna dotyczyć też współpracy z innymi rodzicami dzieci, u których ratolośl spędza swój wolny czas
- należy kontrolować treść programów i stron internetowych użytkowanych przez najmłodszych
- niezwykle ważne jest to, by nie stracić kontaktu z pociechą, nie przestać z nią rozmawiać na wszelkie tematy oraz to, by miała ona do rodzica zaufanie i szacunek, bez którego nie zwróci się sama z prośbą o pomoc w wypadku zetknięcia się z jakimś problemem, także tym napotkanym w sieci
- im więcej stworzy i pokaże się alternatyw spędzania wolnego czasu, tym mniej silna będzie dla dziecka pokusa przesiadywania przez komputerem lub telewizorem, jego prawidłowy rozwój nie będzie możliwy bez odpowiedniej dawki ruchu na świeżym powietrzu oraz czynności rozwijających inne umiejętności, przy czym najefektywniejsze jest zaszczepienie tego typu upodobań w odpowiednio wczesnym etapie wychowania
- Internet obok zbioru mądrych, przydatnych informacji jest także źródłem tych nieprzyzwoitych i niebezpiecznych, a kontrola rodzicielska jest w przypadku tego medium ograniczona o wiele bardziej niż np. w przypadku telewizji, jednak po części możliwa poprzez stosowanie programów filtrujących internetowe treści; tworzone przez specjalistów mają one za zadanie blokowanie dostępu do określonych treści
- warto od czasu do czasu wspólnie z dzieckiem zasiąść przed komputerem do jego ulubionej gry lub w poszukiwaniu interesujących informacji w sieci, gdyż takie wykazanie odrobiny zainteresowania ze strony rodzica niesie same korzyści dla obu stron, dla dorosłego stwarza możliwość poznania rozrywki tak chętnie wybieranej przez pociechę, natomiast ona sama ma satysfakcję i przyjemność z uczenia rodzica czegoś, w czym jest lepsza