Ból wciąż jest jednym z ważniejszych problemów współczesnej medycyny, choć już w roku 2004 WHO uznała leczenie mające na celu uśmierzenie bólu za prawo człowieka.
 

20% dorosłych Europejczyków cierpi z powodu przewlekłego bólu - 35% osób z tej grupy odczuwa ból codziennie, u 25% ból wpływa na przebieg pracy zawodowej, a u 16% bywa tak silny, że chcieliby umrzeć.

Przewlekły ból utrzymuje się średnio przez 7 lat, a w 40% przypadków nie udaje się uzyskać nad nim kontroli.
 

Przewlekłe bóle odczuwa ponad 8 milionów Polaków, a 1,3 miliona odbierają one chęć życia. 0,5% Polaków - czyli około 200 tysięcy osób - cierpi na bóle nowotworowe.

 

Ból leczy się na wiele sposobów, jednak wciąż nie zawsze są one skuteczne. Stosuje się różne metody - zarówno czynniki fizyczne (takie jak ciepło, zimno, masaże), elektroniczne stymulatory przeciwbólowe, blokady nerwów, rehabilitację, czy w końcu leki przeciwbólowe - analgetyki. Można je podzielić na słabiej działające analgetyki nieopioidowe (takie jak popularny paracetamol, aspiryna, ibuprofen) oraz mocniejsze opioidy (czyli kontrowersyjna morfina czy tramadol). W przypadku silnych bóli stosuje się głównie te drugie.

Leczenie opioidami jest skomplikowane, zbyt duże dawki mogą być nawet niebezpieczne dla życia pacjenta. Nie powinno się ich podawać na żądanie, ale systematycznie, tak by utrzymywać stały ich poziom w organizmie, nie dopuścić do wystąpienia bólu i jednocześnie - w miarę możliwości - zapobiegać powstaniu uzależnienia. Ułatwiają to sterowane komputerowo pompy, które podają lek np. dordzeniowo.

Obok opioidów, przeciwbólowe właściwości posiadają także pochodne konopii indyjskich (kanabinoidów). Obecnie badane są możliwości ich podawania, choć opinie specjalistów i społeczeństwa na ten temat są podzielone. Ostatnio medyczne zastosowanie konopii indyjskich zalegalizowano np. w USA. Zalety kanabinoidów, które nie tylko zwalczają ból, ale zapobiegają też nudnościom, wymiotom, poprawiają apetyt i jak się przypuszcza - działają przeciwnowotworowo, dostrzega ponad 70% polskich lekarzy. Pozostali obawiają się sprzeciwu społeczeństwa.

 

Obecnie trwają badania nad lekami przeciwbólowymi nowej generacji, takimi jak zikonotyd, bloker kanału wapniowego, wzorowany na substancji obecnej w jadzie morskiego ślimaka-stożka czy bifalina - peptyd, którego działanie jest 1000 razy silniejsze od morfiny przy jednoczesnym obniżeniu ryzyka uzależnienia.