Specjaliści już od lat prowadzą badania nad wpływem antydepresantów na osobowość pacjentów. Ostatnio zespół psychologów z Northwestern University potwierdził, że takie zjawisko rzeczywiście ma miejsce i dodatkowo wykazał, że owa zmiana osobowości powiązana jest z wyraźniejszą poprawą nastroju w perspektywie długoterminowej.
Antydepresanty, czyli selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (ang. selective serotonin reuptake inhibitors, SSRIs) są obecnie szeroko wykorzystywane w leczeniu takich zaburzeń jak depresja, fobia społeczna czy lęk uogólniony, pomimo tego, że sposób ich działania poznano dotychczas jedynie w ograniczonym zakresie.
Najnowsze odkrycie amerykańskich badaczy zasugerowało opracowanie nowego modelu mechanizmu antydepresyjnego. Wyniki badań sugerują, że współczesne antydepresanty działają po części dlatego, że korygują kluczowe osobowościowe czynniki ryzyka depresji.
W studium badającym wpływ paroksetyny wzięło udział 240 dorosłych osób z objawami depresji klinicznej. W porównaniu do grupy kontrolnej przyjmującej placebo, u osób zażywających wspomniany lek odnotowano tylko umiarkowanie większą poprawę nastroju. Odkryto jednocześnie, że u pacjentów przyjmujących paroksetynę doszło do silniej zaznaczonego spadku neurotyczności oraz wzrostu ekstrawersji.
Jak wiadomo, neurotyczność to cecha powiązana z tendencją do doświadczania negatywnych uczuć i niestabilnością emocjonalną, natomiast ekstrawersja oznacza otwartość na innych, dominację oraz tendencję do przeżywania pozytywnych emocji. Już wcześniej wykazano, że wysoka neurotyczność jest istotnym czynnikiem ryzyka depresji.
W najnowszym studium badano osobowość pacjentów i objawy występującej u nich depresji przed, w trakcie oraz po zakończeniu leczenia antydepresantem.
Porównanie badanych z obu grup (przyjmującej lek i placebo) wykazało, u osób przyjmujących paroksetynę stwierdzono 6,8-krotnie większą zmianę w zakresie neurotyczności i 3,5-krotnie większą w przypadku ekstrawersji.
Zdaniem autorów badania biochemiczne właściwości antydepresantów prowadzą bezpośrednio do realnej zmiany osobowości. Z uwagi, że neurotyczność jest istotnym czynnikiem ryzyka, który odpowiada za większą część genetycznej podatności na zaburzenia depresyjne, to zmiana w tym zakresie może wyjaśniać ustąpienie depresji.