Raport unijnego biura statystycznego Eurostat pt. "Kto i na co umiera przed 65 rokiem życia w Europie" wykazał, iż w nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej z Europy Wschodniej i Środkowej, w tym także w Polsce, dochodzi do największej liczby zgonów osób poniżej 65 roku życia, których można uniknąć. Ich powodem jest niewłaściwy styl życia lub nieodpowiednia polityka zdrowotna.
 

Dokument ujawnia ogromne różnice w śmiertelności w poszczególnych krajach UE, koncentrując się na tzw. przyczynach możliwych do uniknięcia. Należą do nich choroby serca, rak płuc i mózgu, AIDS, a także zgony w wyniku samobójstwa, wypadków samochodowych lub te związane z nadużywaniem alkoholu i innych substancji psychoaktywnych.


 

Analiza danych z lat 2002-2004 wykazała, iż żyjący w Europie mężczyźni umierają średnio dwukrotnie częściej niż kobiety przed 65 rokiem życia. Mieszkający w regionie Morza Bałtyckiego, w tym także w Polsce - żyją krócej niż mężczyźni w całej UE. Natomiast w starych krajach UE śmiertelność wywołana chorobami serca zmalała w ostatnich 30 latach o połowę - dzięki lepszej opiece zdrowotnej, lepszemu poziomowi edukacji oraz mniejszej liczbie palaczy.
 

Krajami, w których śmiertelność poniżej 65 roku jest najniższa są Włochy, Szwajcaria, Malta, Norwegia, Szwecja, Islandia i Holandia.

 

W krajach o stosunkowo niskim wskaźniku "zgonów możliwych do uniknięcia" oczekiwana średnia długość życia jest większa i odwrotnie.
 

W Polsce, podobnie jak w innych nowych krajach UE średnia oczekiwana długość życia waha się pomiędzy 74,17 a 76,84 lat. Najdłuższy wskaźnik długości życia w UE przekracza 80,6 lat, a najkrótszy - 74,2 (występuje w województwie łódzkim oraz trzech byłych radzieckich republikach bałtyckich oraz Rumunii i Bułgarii)
 

Zdaniem autorów raportu ważnym wytłumaczeniem tych różnic są zgony związane z niezdrowym i ryzykownym życiem. Najczęstszym przykładem takiego destrukcyjnego zachowania jest palenie papierosów. U palaczy ryzyko raka płuc w porównaniu z osobami niepalącymi wzrasta trzydziestokrotnie, więcej niż 90% zgonów wywołanych rakiem płuc w Europie ma związek z nałogiem papierosów.
 

Najwyższe ryzyko śmiertelności z powodu raka płuc u osób poniżej 65 roku życia występuje na Węgrzech - jest o 131% wyższe niż średnia w UE w przypadku mężczyzn oraz o 141% - w przypadku kobiet.
 

Z kolei najwięcej samobójstw popełniają mieszkańcy trzech krajów bałtyckich, Węgrzech, Słowenii oraz wielu regionów Polski. Najmniej skłonni do samobójstw są Grecy, Hiszpanie, Włosi oraz Maltańczycy.