Amerykański zespół zbada wpływ warunków zewnętrznych na tworzenie się różnych komórek tłuszczowych. Badania nadzorowane przez dr. Leslie Kozaka przeprowadzone zostaną w ramach programu "Welcom" Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie.





Ich celem będzie zbadanie mechanizmów genetycznych, które decydują o tworzeniu się tkanki tłuszczowej w zależności od warunków zewnętrznych, a zwłaszcza od temperatury otoczenia.





Nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się z powodu nadmiaru energii, dostarczanej w pożywieniu. Organizm nie jest w stanie spalić jej całej, dlatego odkłada jej część na zapas, właśnie w postaci tkanki tłuszczowej.





Koordynator badania wyjaśnia, że równowagę energetyczną organizmu można opisać równaniem - po jednej stronie można umieścić jedzenie, które przyswajamy, a po drugiej - wydatkowaną energię. Mówiąc o zużyciu energii przez organizm zwykle mamy na myśli aktywność fizyczną, jednak czynnikiem ją zwiększającym może być także dostosowanie temperatury ciała do niższej temperatury otoczenia. Efekt takiego działania nie dorównuje wprawdzie efektom aktywności fizycznej, ale również jest znaczący.





Otyłe osoby często mają problemy z poruszaniem się, a wykonywanie ćwiczeń jest dla nich szczególnie uciążliwe. Naukowcy przypuszczają, że obniżenie temperatury wokół chorej osoby, np. poprzez założenie chłodzącej kamizelki da możliwość spalenia części tłuszczu, gdyż organizm będzie musiał wówczas zużywać więcej energii, by się ogrzać.





Badania dr. Leslie Kozaka będą prowadzone na myszach. Naukowcy chcą podzielić zwierzęta na grupy i hodować je w różnych warunkach, np. jedną grupę w otoczeniu o temperaturze niecałych 30 stopni Celsjusza, w której organizm nie musi wcale zużywać energii na podtrzymywanie ciepłoty ciała, a drugą w temperaturze obniżonej do około 17-18 stopni, kiedy na podtrzymywanie temperatury ciała trzeba zużyć dużo energii. Badane gryzonie będą żyły w warunkach sprzyjających otyłości, czyli będą miały ograniczoną możliwość ruchu i wysokokaloryczny pokarm.






Funkcjonowanie organizmów myszy będzie monitorowane podczas całego cyklu badań, a po ich zakończeniu zwierzęta zostaną uśmiercone w celu szczegółowego zbadania ich tkanek i sprawdzeniu, jakie zmiany zaszły w poszczególnych komórkach.






Istnieją dwa rodzaje tkanki tłuszczowej - biała i brązowa. Biała magazynuje zapasy energetyczne w postaci tłuszczu, natomiast brązowa wytwarza ciepło i rozprowadza je po całym ciele. Jej funkcjonowanie regulowane jest przez centralny układ nerwowy - jeśli mózg otrzyma ze skóry sygnał, że spadła temperatura otoczenia, reaguje aktywując brązową tkankę tłuszczową. Mechanizm ten jest szczególnie wydajny u małych zwierząt, ale występuje też u ludzi, zwłaszcza w okresie niemowlęcym.





Celem naukowców będzie wykrycie, jak tworzy się brązowa tkanka tłuszczowa oraz znalezienie optymalnych warunków dla człowieka i ustalenie jak dokładnie warunki zewnętrzne oddziałują na tkanki tłuszczowe.





Podstawą leczenia nadwagi i otyłości są dieta i ćwiczenia, ale ułatwić walkę z nimi może też zmniejszenie temperatury otoczenia. Obniżenie ogrzewania w mieszkaniu nic nie kosztuje, przeciwnie, pozwala oszczędzić energię, a dodatkowo może wyjść na zdrowie...





Badacze przypuszczają, że poznanie mechanizmów różnicowania tkanki tłuszczowej może również pomóc w opracowaniu doskonalszych leków zwalczających otyłość.






Na przeprowadzenie badań otrzymano 7,2 miliona złotych z Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.